Autor: Ariel Liebert

Ból brzucha to jedna z najczęściej zgłaszanych przez pacjentów dolegliwości, zarówno w gabinecie lekarza POZ, jak i u gastroenterologa. Problem jest powszechny i stanowi duże wyzwanie diagnostyczno-terapeutyczne. „Czynnościowy” ból brzucha (FACP) może współistnieć samodzielnie oraz stanowić objaw innych schorzeń. Nadal w pełni nie wyjaśniono jego etiologii, natomiast według aktualnych danych może on wynikać z zaburzeń interakcji osi mózgowo-jelitowej, dysbiozy, nadwrażliwości trzewnej, zaburzeń motoryki jelit oraz aktywacji immunologicznej skutkującej przewlekłym stanem zapalnym o niewielkim nasileniu. Wytyczne rekomendują jako lek pierwszego rzutu preparat spazmolityczny. W przypadku jego niezadowalającej skuteczności można go zamienić na substancje o innym mechanizmie działania. Jako leczenie wspomagające korzyść może przynieść dodanie do terapii metamizolu. U niektórych chorych korzystne może okazać się wprowadzenie do terapii niewielkich dawek trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych, selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny lub pregabaliny. Dostępne dane literaturowe dotyczące naszego kraju wskazują drotawerynę jako najczęściej przepisywany lek rozkurczowy, gdzie zarówno lekarze POZ, jak i pacjenci określają go jako skuteczny i bezpieczny w terapii bólów brzucha. Warto podkreślić konieczność dalszej edukacji środowiska farmaceutów, jak i samych pacjentów w rozpoznawaniu objawów alarmowych i właściwego określania czasu konieczności konsultacji lekarskiej.

Stłuszczeniowa choroba wątroby związana z zaburzeniami metabolicznymi to najczęściej występująca jednostka chorobowa na świecie. Szacuje się, że częstość jej występowania w populacji ogólnej wynosi ok. 25%. U ok. jednej trzeciej pacjentów następuje progresja choroby do stłuszczeniowego zapalenia wątroby. Mimo nadal nie w pełni wyjaśnionej patofizjologii coraz częściej podkreśla się możliwość zaangażowania w nią mikrobioty jelitowej. Pozwoliło to na wyodrębnienie pojęcia osi jelitowo-wątrobowej. Komunikacja między tymi dwoma organami jest złożona i wzajemna. Możliwość zastosowania celowanej probiotykoterapii w zapobieganiu i leczeniu wielu schorzeń, w tym stłuszczeniowej choroby wątroby, jest tematem coraz większej liczby opublikowanych prac. Analizuje się również możliwość wykorzystania prebiotyków, synbiotyków czy zastosowania przeszczepu mikrobioty jelitowej. Mimo konieczności prowadzenia dalszych badań i niejednoznacznych wyników można wykazać probiotyki o udokumentowanym działaniu zapobiegającym progresji i łagodzącym objawy stłuszczeniowej choroby wątroby. Warto jednak podkreślić, że z uwagi na zróżnicowaną etiologię i wieloczynnikową patofizjologię opisywanej choroby trudno porównywać pomiędzy sobą wyniki badań tego typu.