Eubioza, czyli optymalna co do składu i różnorodności mikrobiota jelitowa, odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu homeostazy organizmu, zaś dysbioza, czyli nieprawidłowy skład ilościowy i jakościowy mikrobioty jelitowej, jest coraz częściej wiązana z wieloma schorzeniami, takimi jak choroby zapalne jelit, otyłość, cukrzyca typu 2, a także zaburzenia neurologiczne i skórne. Zmiany w składzie mikrobioty mogą prowadzić do rozwoju minimalnego stanu zapalnego w błonie śluzowej jelita oraz osłabienia odporności. Koncepcja modyfikacji mikrobioty jest znana ludzkości od tysiącleci, a odkąd możliwa stała się synteza probiotycznych szczepów bakterii, pojawiło się wiele badań udowadniających jej skuteczność w wielu jednostkach chorobowych. Jednym z najstarszych i najlepiej przebadanych jest probiotyczny szczep Lactobacillus paracasei, który wykazuje pozytywny wpływ na mikrobiotę jelitową w wielu mechanizmach, wspomaga odbudowę prawidłowej mikrobioty, poprawiając funkcje bariery jelitowej oraz zmniejszając stan zapalny. Badania sugerują, że może on mieć także korzystny wpływ na układ odpornościowy, wspierając organizm w walce z infekcjami i zapobiegając przewlekłym chorobom zapalnym jelit. Efektem rosnącej siły dowodów na skuteczność probiotykoterapii w chorobach przebiegających z dysbiozą są najnowsze wytyczne Światowego Towarzystwa Gastroenterologii (ang. WGO) omawiające wskazania do stosowania probiotyków.
Autor: Anna Pietrzak
dr n. med.
II Klinika Gastroenterologii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego Oddział Gastroenterologii Szpitala Bielańskiego, Warszawa
Objawowa niepowikłana choroba uchyłkowa (ONChU) jelita grubego stanowi częsty problem w praktyce klinicznej, zwłaszcza w krajach rozwiniętych. Pomimo znacznego postępu w diagnostyce i leczeniu, ONChU pozostaje istotnym wyzwaniem ze względu na złożoną etiopatogenezę, zróżnicowane objawy kliniczne oraz potencjalne ryzyko ciężkich powikłań. Charakteryzuje się uporczywym bólem brzucha w lewym dolnym kwadrancie, zmianą rytmu wypróżnień i stanem zapalnym o niskim nasileniu, ale bez cech zapalenia ogólnoustrojowego. Ze względu na nieodwracalność zmian anatomicznych choroba ma charakter przewlekły i wymaga systematycznego postępowania dietetycznego oraz farmakoterapii opartej na preparatach modyfikujących mikrobiotę (błonnik rozpuszczalny, celowany probiotyk, ryfaksymina). Odpowiednie leczenie powinno prowadzić do ustąpienia objawów, znacznie poprawić komfort życia pacjenta i zapobiec powikłaniom.