Celiakia (inaczej glutenozależna choroba trzewna, CeD) to systemowa choroba o podłożu immunologicznym związana z aktywacją limfocytów T spowodowaną trwałą nietolerancją glutenu, występująca u osób z predyspozycją genetyczną. CeD jest jedną z najczęstszych nietolerancji pokarmowych [1–3], dotykającą ok. 1% zachodniej populacji. Występuje w krajach z tradycją spożywania zbóż zawierających gluten [1–3]. Obraz kliniczny celiakii może być bardzo zróżnicowany, obejmujący zarówno objawy ze strony przewodu pokarmowego, jak i objawy pozajelitowe [1–4]. Klasyczne objawy obejmują biegunkę, niedobór masy ciała (w tym zaburzenia wzrastania u dzieci), objawy zespołu upośledzonego wchłaniania. U osób dorosłych celiakia częściej manifestuje się objawami pozajelitowymi, nawet bez objawów brzusznych. W badaniu kohortowym Jeriho i wsp. wykazali występowanie objawów pozajelitowych u 62% dorosłych chorych [5].