Gastroenterologia

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) stanowią skuteczną możliwość terapii przeciwzapalnej i przeciwbólowej. Mechanizm ich działania odpowiada za większość licznych działań niepożądanych tej grupy leków (objawy dyspeptyczno-bólowe, owrzodzenia, krwawienia, perforacja, enteropatia, anemia z niedoboru żelaza). Skutki uboczne tej terapii dotyczą zarówno górnego, jak i dolnego odcinka przewodu pokarmowego. W górnym odcinku przewodu pokarmowego, u osób z grupy ryzyka skuteczną profilaktykę i możliwość terapii stanowią inhibitory pompy protonowej (PPI). Niestety ich stosowanie nie zapobiega ani nie leczy uszkodzeń spowodowanych przez NLPZ w jelitach, a nawet nasila ich skutki poprzez wywoływanie dysbiozy i zwiększenie przepuszczalności bariery jelitowej. Korzystna modyfikacja mikrobioty jelitowej (probiotyki, eubiotyki) oraz stosowanie selektywnych inhibitorów COX-2 mogą stanowić pożądaną strategię postępowania w grupie zwiększonego ryzyka powikłań ze strony dolnego odcinka przewodu pokarmowego.

Zaparcia są jednym z najczęstszych objawów ze strony przewodu pokarmowego zgłaszanych przez opiekunów dzieci. Często towarzyszy im brudzenie stolcem. Zaparcia czynnościowe poza okresem noworodkowym i niemowlęcym są dominującymi, dobrze definiują je Kryteria Rzymskie IV. Do rozwoju zaparć czynnościowych u dzieci prowadzi wiele czynników sprawczych, ale dominującym jest wstrzymywanie stolca. Ze względu na charakterystyczny obraz kliniczny zaparcia czynnościowe rzadko wymagają wykonywania badań diagnostycznych. Diagnostyka w oparciu o badania obrazowe (RTG, USG), ocenę pasażu jelitowego czy manometrię anorektalną może być niezbędna dla różnicowania z organicznymi przyczynami zaparć oraz w przypadku przewlekłych, niepoddających się leczeniu zaparć. Leczenie zaparć powinno być wieloetapowe i prowadzone tak długo, jak to jest potrzebne. Kolejnymi etapami leczenia powinny być: oczyszczenie jelita grubego z mas kałowych, farmakologiczne leczenie podtrzymujące oraz stopniowe wycofywanie leczenia. Czynnościowe nieretencyjne nietrzymanie stolca należy różnicować z brudzeniem stolcem w przebiegu zaparć, nietolerancją cukrów oraz przyczynami psycho- i neurogennymi.

Choroba refluksowa przełyku (GERD) to wciąż powszechny problem, którego objawy znacząco wpływają na jakość życia pacjentów. Jego diagnoza może być niekiedy utrudniona ze względu na nietypowy obraz kliniczny czy współwystępowanie innych dolegliwości. Warto zapoznać się ze wszystkimi możliwymi objawami, aby dostatecznie szybko powiązać je z GERD, ponieważ wczesne postawienie rozpoznania i zastosowanie leczenia uchroni chorych przed powikłaniami. Diagnostyka choroby refluksowej przełyku składa się z połączenia identyfikacji objawów, weryfikacji endoskopowej, monitorowania refluksu oraz ewaluacji odpowiedzi na zastosowaną interwencję terapeutyczną. Obecnie rekomendowane leczenie obejmuje przede wszystkim zmianę diety i stylu życia pacjenta, a w postępowaniu farmakologicznym niezmiennie ważną rolę odgrywają inhibitory pompy protonowej. W uzasadnionych przypadkach zastosowanie znajdują inwazyjne metody leczenia, w tym operacyjne. Niniejszy artykuł stanowi przegląd najnowszych rekomendacji postępowania diagnostycznego w przypadku podejrzenia GERD oraz zaleceń terapeutycznych zgodnych z obecną wiedzą medyczną.