Gastroenterologia

Laktoza, to obecny w mleku ssaków dwucukier, który pełni ważne funkcje biologiczne i ma znaczenie w programowaniu żywieniowym i mikrobiotycznym. Rozkładana jest przez jelitowy enzym – laktazę, którego aktywność zmienia się w czasie życia człowieka, obniżając się wraz z wiekiem. Intensywność objawów klinicznych po spożyciu np. mleka zależna jest od całkowitej aktywności laktazy, ilości spożytej laktozy, jej źródła (lepiej tolerowane są produkty fermentowane), czasu pasażu jelitowego oraz obecności prawidłowej mikrobioty jelitowej. Małe dawki laktozy u osób z zaburzonym wchłanianiem laktozy indukują tolerancję na ten dwucukier, dlatego u osób z pierwotną hipolaktazją należy stosować zbilansowaną dietę zawierającą laktozę – pochodzącą z różnych źródeł, w dawce nie przekraczającej 12 g/dzień

Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe to związki powstające wskutek fermentacji włókien pokarmowych i skrobi opornej w świetle przewodu pokarmowego. Są one podstawowym substratem energetycznym dla komórek nabłonka jelitowego, warunkują prawidłowość procesów regeneracji i gojenia, posiadają właściwości pro- i przeciwzapalne. W ostatnich latach szczególnie podkreśla się rolę krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych w interakcji z mikrobiotą jelitową i układem odpornościowym. Prawidłowe stężenie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych jest niezbędne dla prawidłowej hemostazy jelitowej.

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (ang. Nonalcoholic Fatty Liver Disease, NAFLD) to obecnie najczęstsza przewlekła choroba wątroby na świecie dotycząca około 25% populacji. NAFLD, stanowi wątrobową manifestację zaburzeń metabolicznych, wiąże się nie tylko z ryzykiem wystąpienia powikłań wątrobowych, ale również zwiększa ryzyko wystąpienia m.in. cukrzycy typu 2, przewlekłej choroby nerek i nowotworów złośliwych. Czynnikiem ryzyka rozwoju NAFLD jest wysokoenergetyczna dieta, bogata w żywność przetworzoną, tłuszcze nasycone i wytwarzaną przemysłowo fruktozę. Rozpowszechnienie NAFLD jest wiązane z pandemią otyłości. NAFLD jest stwierdzane u 70% pacjentów z otyłością i 65% pacjentów z cukrzycą typu 2. 40% pacjentów z NAFLD to osoby nieotyłe. Podstawą terapii NAFLD są zalecenia dotyczące zmiany stylu życia, obejmujące dietę i aktywność fizyczną.